Tom Murphy heeft een indrukwekkend CV. Hij verwierf faam door als burgemeester Pittsburgh te transformeren van industriestad naar de groenste stad van de VS én speelde een belangrijke rol in herstructurering van Mississippi en Alabama na orkaan Katrina. Reden genoeg om hem het hemd van het lijf te vragen over zijn visie op stedelijke ontwikkeling anno 2014. Zijn belangrijkste boodschap? “Ondernemerschap en educatie zijn de belangrijkste voorwaarden voor stedelijk succes”.

Door sociale en economische veranderingen staan steden voor een grote uitdaging. Globalisering, klimaatverandering en technologische innovatie zorgen ervoor dat beproefde methoden uit het verleden niet meer effectief zijn. Maar welke methoden zijn dat dan wel? In zijn lezing leidt Tom Murphy ons door de historie van de stad Pittsburgh en toont aan hoe een strategieverandering heeft geleid tot succesvolle transformatie.

De stad van de 21e eeuw
Een stad is nuttig voor verschillende generaties bewoners die allen de stad op een andere manier bekijken en gebruiken. Jongeren versturen 2.500 berichten per maand en het autobezit is een zesde van dat van hun ouders. Deze veranderingen zorgen voor een veranderend gebruik van de stad. Een succesvolle stad is gebouwd op vijf pijlers: goede organisatie, levendigheid, ondernemerschap, onderwijs en samenwerking.

Educatie en ondernemerschap als motor de stedelijke economie
Vooral de rol van educatie is essentieel. Murphy ziet een opgeleide bevolking als een van de meest krachtige aanjagers van de stedelijke economie. Op universiteiten ontstaan nieuwe ideeën uit onderzoek en door als stad ruimte en middelen te bieden voor de spin-offs van universiteiten wordt een boost gegeven aan de hightech industrie in een stad. Het gaat daarbij vooral om de samenwerking tussen universiteiten en het bedrijfsleven.Nu verdwijnen deze bedrijfjes vaak naar clustergebieden buiten de stad zoals Sillicon Valley, dat is een verlies van werkgelegenheid en inkomen.

De optimistische Amerikaan vs. de nuchtere Hollander

De oude en bijzondere setting van de Uilenburger Synagoge zorgde voor een knusse en open sfeer en veel betrokkenheid. Er was enthousiasme over het thema investeren in onderwijs, sport, cultuur en groen en er werden veel vragen gesteld over hoe we in Nederland zo’n transitie kunnen realiseren. Twijfels waren er ook, met name over de haalbaarheid en financiering van de Pittsburgh-aanpak. “Die Amerikanen hebben een wat optimistische insteek, die toch wel anders is dan de Hollandse nuchterheid. Maar daar kunnen we ook wat van leren”, aldus een deelnemer. Ook op Twitter was de discussie in volle gang. Is zo’n focus op academisch onderwijs niet te gespecialiseerd?